بازارساز خودکار چیست؟ AMM چگونه کار میکند؟ مفهوم کامل
تا به حال به این فکر کرده اید که صرافی های غیرمتمرکز (DEX) که شا چگونه معاملات را پردازش کرده و قیمت ها را کشف میکنند؟ برخلاف صرافی‌های سنتی، یک DEX از یک بازارساز خودکار (AMM) برای فعال کردن یک سیستم معاملاتی سیال که با استقلال، نقدینگی و اتوماسیون مرز دارد، استفاده میکند. برای درک مفهوم بازارساز خودکار و چگونگی قدرت بخشیدن به مبادلات غیرمتمرکز به خواندن ادامه دهید.
بازارسازی چیست؟
قبل از اینکه به نکات تکنیکال مرتبط با AMM ها بپردازیم، درک ایجاد بازار در چشم انداز مالی بسیار مهم است.
همانطور که از نام آن پیداست، بازارسازی به فرآیندی اشاره دارد که در تعیین قیمت دارایی ها و به طور همزمان تامین نقدینگی به بازار انجام میشود. به عبارت دیگر، یک بازارساز برای یک دارایی مالی نقدینگی ایجاد میکند. باید راهی برای پاسخگویی به درخواست های خرید و فروش معامله گران پیدا کند که به نوبه خود در قیمت گذاری دارایی مذکور نقش دارد.
به عنوان مثال، یک صرافی بیت کوین از یک دفترچه سفارش و یک سیستم تطبیق سفارش برای تسهیل معاملات بیت کوین استفاده میکند. در اینجا، دفتر سفارش، قیمت‌هایی را که معامله‌گران میخواهند بیت کوین بخرند یا بفروشند، ثبت و نمایش میدهد.
از سوی دیگر، سیستم تطبیق سفارش، سفارشات خرید و فروش را مطابقت و تسویه حساب میکند. در هر زمان معین، جدیدترین قیمتی که بیت کوین با آن خریداری شده است به طور خودکار به عنوان قیمت بازار دارایی دیجیتال نشان داده میشود.
در برخی موارد که طرف مقابل کافی برای معامله وجود ندارد، گفته میشود که بازار نقدینگی ندارد یا مستعد نوسان است. نوسان زمانی اتفاق می‌افتد که پردازش حجم بالای سفارش، قیمت یک دارایی را بالا یا پایین میکند.
برای کاهش این رخداد، برخی از صرافی‌های رمزنگاری از خدمات معامله‌گران حرفه‌ای – در قالب کارگزاران، بانک‌ها و سایر سرمایه‌گذاران نهادی – برای ارائه مداوم نقدینگی استفاده میکنند. این ارائه دهندگان نقدینگی با ارائه دستورات پیشنهادی که مطابق با سفارشات معامله گران باشد، اطمینان حاصل میکنند که همیشه طرف مقابل برای معامله با آنها وجود دارد. فرآیندی که در تامین نقدینگی وجود دارد، همان چیزی است که ما به آن بازارسازی میگوییم و آن نهادهایی که نقدینگی ارائه میکنند، بازارسازان هستند.
اکنون که فهمیدید بازارسازی چیست، درک عملکرد یک بازارساز خودکار برای شما آسان تر شده است.
پس یک بازارساز خودکار چیست؟
با توجه به توضیحات بالا، مشخص است که سازندگان بازار ارز دیجیتال برای کاهش نوسانات قیمت با ارائه سطح مناسب نقدینگی، شبانه روز تلاش میکنند. اگر راهی برای دموکراتیزه کردن این فرآیند وجود داشت که یک فرد عادی بتواند به عنوان یک بازارساز عمل کند، چه؟ اینجاست که بازارسازان خودکار وارد معرکه میشوند.
برخلاف صرافی‌های متمرکز، پروتکل‌های معاملاتی غیرمتمرکز دفترچه‌های سفارش، سیستم‌های تطبیق سفارش‌ها و نهادهای مالی را که به‌عنوان بازارساز عمل میکنند حذف میکنند: برخی از نمونه‌ها Uniswap، Sushi، Curve و Balancer هستند. هدف، حذف ورودی اشخاص ثالث است تا کاربران بتوانند معاملات را مستقیماً از کیف پول شخصی خود انجام دهند. از این رو، اکثر فرآیندها توسط قراردادهای هوشمند اجرا و اداره میشوند.
به عبارت دیگر، AMM به معامله گران اجازه میدهد تا با قراردادهای هوشمند برنامه ریزی شده برای فعال کردن نقدینگی و کشف قیمت ها تعامل داشته باشند. در حالی که این مفهوم مفهوم AMM را خلاصه میکند، فرآیندها و سیستم‌های زیربنایی را که این امکان را میدهد توضیح نمیدهد.
AMM ها چگونه کار میکنند؟
اول از همه، این را در ذهن خود داشته باشید که AMMها از فرمول های ریاضی از پیش تعیین شده برای کشف و حفظ قیمت ارزهای دیجیتال جفت شده استفاده میکنند. همچنین، توجه داشته باشید که AMM به هر کسی اجازه میدهد نقدینگی برای دارایی‌های جفت شده فراهم کند. این پروتکل به هر کسی اجازه میدهد تا یک ارائه دهنده نقدینگی (LP) شود.
برای توضیح بیشتر این موضوع، اجازه دهید Uniswap را به عنوان یک مطالعه موردی در نظر بگیریم. این پروتکل از معادله محبوب x*y=k استفاده میکند که در آن X نشان دهنده مقدار دارایی A و Y نشان دهنده مقدار دارایی B است. K یک مقدار ثابت است. از این رو، صرف نظر از تغییرات در ارزش دارایی های A یا B، محصول آنها باید همیشه برابر با یک ثابت باشد.
توجه داشته باشید که معادله ای که به عنوان مثال برجسته شده است تنها یکی از فرمول های موجود است که برای متعادل کردن AMM ها استفاده میشود. Balancer از فرمول پیچیده تری استفاده میکند که به پروتکل خود اجازه میدهد تا حداکثر هشت توکن را در یک استخر جمع کند.
در حالی که روش‌های مختلفی برای AMM وجود دارد، همانطور که Uniswap و Balancer نشان میدهند، این واقعیت باقی میماند که آنها برای عملکرد صحیح و نفی نوسان به نقدینگی نیاز دارند. به این ترتیب، این پروتکل‌ها با ارائه سهمی از کمیسیون تولید شده توسط استخرهای نقدینگی و توکن‌های حاکمیتی، به تأمین‌کنندگان نقدینگی انگیزه میدهند. به عبارت دیگر، زمانی که سرمایه ای را برای اجرای استخرهای نقدینگی فراهم میکنید، کارمزد تراکنش دریافت میکنید.
هنگامی که سرمایه خود را به اشتراک گذاشتید، توکن های ارائه دهنده نقدینگی را دریافت خواهید کرد که نشان دهنده سهم شما از نقدینگی سپرده شده در یک استخر است. این توکن ها همچنین شما را واجد شرایط دریافت کارمزد تراکنش به عنوان درآمد غیرفعال میکنند. شما میتوانید این توکن‌ها را در پروتکل‌های دیگری که آنها را میپذیرند برای فرصت‌های فارمینگ بیشتر سپرده گذاری کنید. برای برداشت نقدینگی خود از استخر، باید توکن های LP خود را تحویل دهید.
نکته دیگری که باید در مورد AMM بدانید این است که آنها برای آربیتراژورها ایده آل هستند. برای کسانی که با این اصطلاح آشنا نیستند، آربیتراژورها از ناکارآمدی در بازارهای مالی سود میبرند. آنها دارایی‌ها را با قیمت پایین‌تری در یک صرافی میخرند و فوراً آنها را در پلتفرم دیگری با نرخ‌های کمی بالاتر میفروشند. هر زمان که بین قیمت توکن های ادغام شده و نرخ مبادله بازارهای خارجی اختلاف وجود داشته باشد، آربیتراژورها میتوانند تا زمانی که ناکارآمدی بازار برطرف نشود، چنین توکن هایی را بفروشند یا خریداری کنند.
از دست دادن دائمی
اگرچه AMM ها بازده قابل توجهی را به LP ها ارائه میدهند، اما خطراتی در آن وجود دارد. شایع ترین آن از دست دادن دائمی است. این پدیده زمانی به وجود می آید که نسبت قیمت دارایی ها در یک مخزن نقدینگی تغییر کند. LP هایی که وجوهی را در استخرهای آسیب دیده سپرده گذاری کرده اند به طور خودکار متحمل ضرر دائمی میشوند. هر چه تغییر در نسبت قیمت بیشتر باشد، زیان بیشتر است.
با این حال، این ضرر به دلیلی ناپایدار نامیده میشود. تا زمانی که توکن‌های سپرده‌شده را در زمانی که استخر در حال تغییر نسبت قیمت است، برداشت نکنید، همچنان میتوانید این ضرر را کاهش دهید. زیان زمانی ناپدید میشود که قیمت توکن ها به ارزش اصلی که در آن سپرده شده اند بازگردد. کسانی که وجوه خود را قبل از بازگشت قیمت ها برداشت میکنند، متحمل ضرر دائمی میشوند. با این وجود، این امکان وجود دارد که درآمدهای دریافتی از طریق کارمزد تراکنش‌ها این خسارات را پوشش دهد.
نتیجه
طی چند سال گذشته، AMM ها ثابت کرده اند که سیستم های نوآورانه ای برای فعال کردن مبادلات غیرمتمرکز هستند. در این زمان، شاهد ظهور انبوهی از DEX ها بودیم که هیپ مداوم DeFi را هدایت میکردند. اگرچه این بدان معنا نیست که این رویکرد بی عیب و نقص است، پیشرفت های ثبت شده در 12 ماه گذشته نشان دهنده چندین احتمال است که AMM ها ارائه میدهند.
