بیش از ١٠ هزار رمزارز ، توکن و آلت کوین، کلاسهای خاصی از پروژه ها وجود دارد که یکی از آنها پلتفرم های قراردادهای هوشمند هستند. سیستم عامل های قرارداد هوشمند با اتریوم شروع شده و بعدها تعداد زیادی از آنها بوجود آمده است. حتی بیت کوین، با Blockstream’s Liquid و شبکه لایتنینگ، برای توسعه این لایه از برنامه ها تکامل یافته است.
اکوسیستم توکن غیر متمرکز در بالای اکوسیستم قرارداد هوشمند در حال توسعه است و هر پروژه بر اساس آموخته ها و اشکالات پروژه های پیشین ساخته میشود. هر پروژه یک چشم انداز منحصر به فرد ایجاد شده در اطراف بلاکچین را نشان میدهد و دارای نسخه ای از اجماع و حکمرانی بر اساس چشم انداز چیزی بهتر است. با نگاهی به وسعت پلتفرم های قرارداد هوشمند، میتوانیم پویایی و انعطاف پذیری بلاکچین و قراردادهای هوشمند را مشاهده کنیم. و میتوانیم ببینیم که چگونه فضای برنامه های غیر متمرکز و DeFi در حال تکامل است.
قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند، الگوریتم های رایانه ای هستند که به طور خودکار معاملات یا دستورالعمل های مختلف را بین طرفین اجرا میکنند. قراردادهای هوشمند برای مجموعه ای از خدمات استفاده میشود. این موارد شامل تجارت، کشاورزی حقوق مدیریت NFT ها و سازمانهای مستقل غیر متمرکز (DAO) است.
ایده پشت قراردادهای هوشمند به مقاله نیک زابو در دستگاه های فروش خودکار برمیگردد. دستگاه خودکار یک معامله را به صورت خودکار انجام میدهد و این کار را بدون دخالت مستقیم انسان بر اساس مجموعه ای از قوانین تعریف شده انجام میدهد. این موضوع به قراردادهای هوشمند در بلاکچین اضافه شده است.
چشم انداز بازارسازی خودکار با استفاده از قراردادهای هوشمندتوسط ویتالیک بوترین توصیف شد و توسط Uniswap اجرایی گردید. قراردادهای هوشمند اشکال جدید کشف ارزش را همچون روشهای جدید ایجاد و توزیع ثروت راه های ایجاد محصولات و خدمات مجازی جدید باز کرده است. اتریوم اولین بار قراردادهای هوشمند ایجاد کرد. اما پی آمد این ایده چه بوده است و یک پلتفرم چیست و با استفاده از این الگوریتم ها چه کارهایی میتوان انجام داد.
پلتفرم های قرارداد هوشمند شباهت هایی با یکدیگر دارند
در بررسی سیستم عامل های مختلف، متوجه خواهید شد که آنها چندین عنصر مشترک دارند. آنها معمولا بازوی توسعه ای دارند. این بسترها همچنین پایه ای برای هدایت توسعه و تامین مالی آن دارند. بسیاری از این بنیادها در سویٔیس واقع شده اند. بسیاری از این سیستم عامل ها قبل از سال ٢٠١٨ در دوران رونق ICO شروع به کار کردند و بسیاری از آنها از طریق ICO ها پول جمع آوری کردند.
تقریبا همه پروژه ها از نوعی اجماع اثبات سهام استفاده میکنند و اگر اسناد آنها را بررسی کنید، تقریبا همه آنها این را با استاندارد اثبات کار قدیمی اتریوم مقایسه میکنند. هر پلتفرمی نیز دارای نوعی استانداردهای حکمرانی است. این استانداردها متفاوت است و طیف وسیعی از ایده ها را در مورد نحوه عملکرد حکومت نشان میدهد.
برخی از سیستم عامل ها دارای استاندارد توکن دوگانه هستند. به طور معمول یک توکن تقریباً به عنوان شکلی از مالکیت یا مشارکت عمل میکند. توکن دوم معمولاً به عنوان پاداشی عمل میکند که میتوانید از آن برای هزینه های پلتفرم استفاده کنید. برخی از سیستم عامل ها دارای کوین نسبتا ثابتی هستند، در حالی که برخی دیگر دارای مشخصات ترکیبی ضرب و سوزاندن کوین هستند.
حال نگاهی گذرا به برخی از پلتفرم های موجود داشته باشیم.
کاردانو (ADA)
کاردانو(ADA) در سال ٢٠١۵ توسط چارلز هاسکینسون و جرمی وود تاسیس شد. هردو از اعضای سابق اتریوم بودند و Hoskinson به عنوان یکی از بنیانگذاران شناخته شد.کاردانو در حال توسعه است اما در پنج مرحله پیشرفت خوبی داشته است. این پروژه با همراهی (IOHK) هنگ کنگ، تأسیس شده است.
آنها همچنین چند شریک دیگر از جمله بنیاد کاردانو و امورگو از ژاپن، دارند. آنها با استفاده از تحقیقات آکادمیک داوری خود را متمایز میکنند و همچنین از مکانیزم اجماع نسبتاً منحصر به فرد اثبات کار به نام Ouroboros استفاده میکنند. این یک مکانیسم اجماع مبتنی بر زمان است که بر استخرهای انتخابی تأکید میکند.
افراد برای تأیید و دریافت پاداش در این استخرهای مشارکت، شرکت میکنند. کاردانو بودجه خود را در سالهای ٢٠١۵ و ٢٠١٧ جمع آوری کرد و این پروژه در حال اجرا است و از سال ٢٠٢١ در حال توسعه است و به عنوان بستری برای توسعه dApps، یکی از چندین رقبای اتریوم است.
Polkadot (DOT)
(Polkadot (DOT یکی دیگر از بسترهای قرارداد هوشمند است. پولکادات توسط دکتر گاوین وود بنیانگذار اتریوم و نویسنده یلو پیپر اتریوم تاسیس شد. بعد از آن روبرت هابرمایر و پیتر چابان به او ملحق شدند.
Polkadot در حال توسعه توسط بنیاد Web3 و Parity است که هر دو توسط وود تاسیس شده است. Polkadot بر اساس مفهوم Relay Chain طراحی شده است. Relay Chain زنجیره های مختلف (بلاکچین) را در یک شبکه به یکدیگر متصل میکند تا تراکنش ها را به صورت موازی انجام دهد. عدم تعامل بین استانداردهای مختلف زنجیره ای یکی از اشکالات اصلی بلاک چین های اولیه بوده است.
در حالت کلی، شما بر روی Polkadot کار نمیکنید و شما زنجیره خود را به زنجیره رله متصل میکنید. این بنیاد امنیت و اجماع را ارایٔه میدهد. اجماع Polkadot به عنوان اثبات سهام میباشد. هر کسی میتواند توکن های خود را به ولیدیتور اختصاصی معرفی کند.
PoS با تعامل بین چهار طرف عمل میکند که شامل Nominators ،Validators ،Collators و Fishermen هستند. Collators مانند ماینرهایی عمل میکنند که معاملات را در آنجا انجام میدهند و Fishermen عملکرد ولیدیتورها را نظارت میکنند. عرضه اولیه یک میلیارد DOT با نرخ تورم ١٠ درصد است و DOT برای هزینه ها، حکمرانی، قابلیت همکاری بین زنجیره ها و اتصال استفاده میشود.
VeChain (VET)
در سال ٢٠١٣، Sunny Lu BitSE شرکتی را راه اندازی کرد که عمدتا روی استخراج بیت کوین متمرکز بود. در سال ٢٠١۵ طی یک فورک از بلاکچین اتریوم برداشته شد و آن را به پلتفرم بلاک چین VeChain تبدیل کرد.
VeChain (VET) یک بلاکچین است که سرویس ارایٔه میدهد و سرویس Baas آن ها ToolChain نام دارد. هدف این است که یک سرویس بلاک چین مقیاس پذیر برای خدمات رسانی به بسیاری از مناطق دنیای واقعی ایجاد کنیم. اینها شامل زنجیره های تأمین، غذا ،کربن، راه حل های خرده فروشی و تدارکات است.
VeChain اطلاعات مشتق شده از منابع مختلف، از جمله سنسورهای اینترنت اشیا را گرد هم میآورد. VET به عنوان نماد اصلی حکومتداری با محدودیت فعلی ١٠٠ میلیارد عمل میکند. آنها دارای یک کد فرعی به نام (VeThor (VTHO برای پاداش و هزینه تراکنش در پلتفرم هستند.
ترون (TRX)
جاستین سان در فضای رمزنگاری بسیار شناخته شده است. بسته به دیدگاه شما، او یا قهرمان است یا شیطان. جاستین بنیانگذار ترون(TRX)، یک بستر بلاک چین سرگرمی و محتوا میباشد. این پلت فرم در سال ٢٠١٧ تاسیس شد. این پلتفرم دارای دارایی های بسیار متنوعی از جمله کیف پول، بیتورنت، بازی، استیبل کوین و سایر دارایی های تولید و توزیع محتوا میباشد. این پلتفرم تأکید زیادی بر ایجاد و توزیع محتوا دارد.
سقف کوین ١٠٠ میلیارد است و مکانیسم اجماع به عنوان اثبات سهام تفویض میشود. جاستین همچنین به دلیل تصاحب Steemit، یکی دیگر از بلاکچین های تولید محتوا و ناکامی پس از آن مشهور است.
NEO (NEO)
NEO، یک پلت فرم قرارداد هوشمند در سال ٢٠١۴ توسط دا هنگفی و اریک ژانگ تأسیس شد. بنیانگذاران پروژه خود را با نام Antfarms آغاز کردند و در سال ٢٠١٧ آن را به عنوان NEO تغییر نام دادند. محدودیت کوین آنها ١٠٠ میلیون است و از مکانیسم اثبات کار به نام BFT استفاده میکنند. ماموریت آنها ایجاد اینترنت نسل بعدی است که شامل شناسه دیجیتال، قراردادهای دارایی های دیجیتال و پرداخت ها میشود. از سال ٢٠٢١، NEO می گوید که آنها به N3 منتقل میشوند که ذخیره سازی، نامگذاری و اوراکل را اضافه میکند. آنها ادعا میکنند که تنها ICO یا فروش توکن هستند که تمام پول را به سرمایه گذاران بازگردانده است.
NEO از یک مدل توکن ترکیبی با NEO به عنوان توکن اصلی و Neo Gas به عنوان یک توکن فرعی استفاده میکند. Neo Gas مشوق اعتبارسنجی است و بین دارندگان NEO، شورای حکومتی NEO و رای دهندگان موفق تقسیم میشود. دارندگان NEO همیشه به خاطر وفاداری خود پاداش میگیرند. حکمرانی آنها برگرفته از دارندگان توکنی است که به شورا رای میدهند. فورک زدن به پلتفرم نیز دشوار است.
Cosmos (ATOM)
Jae Kwon و Ethan Buchman پلتفرم (Cosmos (ATOM را در سال ٢٠١۶ تاسیس نمودند. این پلتفرم پس از توسعه Tendermint به عنوان راهی برای حل چالش ها با اجماع اثبات کار آغاز کرد و به چشم اندازی از نحوه همکاری چندین بلاکچین با هم تبدیل شده است. این پلتفرم توسط Interchain Foundation پشتیبانی میشوند.
Cosmos SDK حول یک اقتصاد توکن و مقیاس پذیر طراحی شده است. ایده ایجاد اینترنت از بلاک چین است که میتواند با یکدیگر ارتباط برقرار کند. بنابراین Cosmos به عنوان یک بازار، ارایٔه دهنده امنیت، روتر و نگهبان عمل میکند.
Cosmos از مکانیزم اجماع Tendemint BFT استفاده میکند، که امکان امضای موازی روی چندین بلاکچین را فراهم میکند و رمز بومی ATOM برای تأمین زنجیره، کسب پاداش و حکمرانی استفاده میشود. عرضه اولیه کوین آنها ٢٣۶،١٩٨،٩۵٨ بود و نرخ تورم شناور بین ٧ تا ٢٠ درصد بود.
Cosmosو Polkadot در حال بررسی مفاهیم مشابه اما به روشهای منحصر به فرد خود هستند.
Tezos (XTZ)
Tezos (XTZ) از زمان تأسیس آن در سال ٢٠١۴ ماجراجویی داشته است. تیم زن و شوهر کاتلین و آرتوربریتمن این پروژه را تاسیس کردند. عرضه اولیه کوین ٧۶٣،٣٠۶،٩٢٩,۶٨ XTZ باعث افزایش ۶۵،۶٨١ بیتکوین و ٣۶١،١٢٢ اتریوم در سال ٢٠١٧ شد. ارزش آن زمان حدود ٢٣٢ میلیون دلار بود. مشاجره ای صدور XTZ را برای خریداران به تأخیر انداخت و منجر به شکایت گروهی و برخی مطبوعات شد. این پروژه توسط Dynamic Ledger Solutions Breitman توسعه یافته است و توسط بنیاد تزوس پشتیبانی میشود.
Tezosبه عنوان یک پروتکل خود اصلاح کننده با حکمرانی زنجیره ای توصیف میشود. آرتور Tezos را به عنوان بستری برای اثبات زبان بالاتر توصیف میکند و ساخت قراردادهای هوشمند و dApp را برای کاربران و توسعه دهندگان آسان میکند.
وی مکانیسم اجماع اثبات سهام را با یک پیچ و تاب به آن اضافه کرد. .نگهداری تزوس (XTZ) به دارنده حق ایجاد بلوک میدهد. دارنده حقوق، که نانوا نامیده میشود، میتواند از حق استفاده کند، وثیقه بگذارد و حق ایجاد کند. دارندگان حقوق حداقل به ٨٠٠٠ تزوس نیاز دارند. همچنین میتوانید حقوق ایجاد بلوک را به شخص ثالثی به نام endorser اجاره دهید. ساختار پاداش متغیری بین نانوا و endorser ها وجود دارد.
قراردادهای هوشمند و آینده رمزنگاری
اینها تنها تعدادی از پروژه های متعدد بلاک چین قراردادهای هوشمند در حال توسعه هستند. بسیاری از این موارد به دلیل بازار پرکار ICO و انفجار ایده ها تحت تأثیر بیتکوین قرار گرفته اند. همه از مدل اجماع اثبات سهام تبعیت میکنند که ایده ایی برای افزایش کارایی، کاهش مصرف انرژی و افزایش مقیاس پذیری است.
ساختار، اغلب اما نه همیشه، بازوی توسعه و پایه ای برای تامین مالی و راهنمایی است. اما هرکدام با دیدگاه خود از جامعه، از زاویه ای متفاوت به مساله نزدیک میشوند. بلاک چین به عنوان یک رکورد مبتنی بر دفتر کل شروع شد و به بخشی جدایی ناپذیر از یک اکوسیستم تبدیل شده است که هنوز نسبتاً در حال توسعه است.
در حالی که برخی از این سیستم عامل ها چندین سال است که وجود دارند، اما هنوز در مرحله تکامل هستند و بسیاری از پروژه های معروف دیگر بخوبی پیشرفت کرده اند مثل سولانا، ترا، Avalanche وEOS. اقتصاد رمزنگاری بر اساس این ایده ها پیرامون بلاکچین، قراردادهای هوشمند و توکنومیک ساخته خواهد شد. و همزمان با توسعه فضا، ایده های جدید و تکاملی بیشتری وجود خواهد داشت.
